ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ - Θύματα των εκσυγχρονιστικών αντιλήψεων...

Αναβρασμός επικράτησε πρόσφατα ανάμεσα σε γονείς, δασκάλους και παιδιά μετά την ξαφνική απόφαση του υπουργείου Παιδείας της Ελλάδας να καταργήσει την αργία των Τριών Ιεραρχών στα φροντιστήρια και στα κέντρα ξένων γλωσσών. Όπως είναι ήδη γνωστό, η αργία των Τριών Ιεραρχών έχει καταργηθεί για τα σχολεία από το 2020. Το ΑΡΙΘΜ. 8778/Ν1/26-01-2024 διάταγμα υπεγράφη από την υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Ζέττα Μ. Μακρή. Κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου, η Χριστιανική Εκκλησία τιμά από κοινού τους τρεις Μεγάλους Πατέρες και Οικουμενικούς Δασκάλους, τον Μέγα Βασίλειο, τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Στην Ελλάδα τιμώνται ως προστάτες της εκπαίδευσης και των γραμμάτων. Για την ιστορία, η εορτή των Τριών Ιεραρχών εισήχθη στην Εκκλησία στα μέσα του 11ου αιώνα από τον λόγιο και Μητροπολίτη Ευχαΐτων Ιωάννη Μαυρόποδα επί αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ’. Σκοπός του Μαυρόποδα ήταν να παρουσιάσει τις τρεις εξέχουσες αυτές προσωπικότητες της Χριστιανοσύνης ως τους κατ’ εξοχήν υπέρμαχους του τριαδικού δόγματος και να δώσει τέλος στον φατριασμό που σοβούσε στο σώμα της Εκκλησίας για το ποιος από τους τρεις ιεράρχες είναι ο σπουδαιότερος. Είναι χαρακτηριστικό ότι την εποχή εκείνη μεγάλος αριθμός ιερωμένων και πιστών είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες: τους Ιωαννίτες, τους Γρηγορίτες και τους Βασιλείτες. Σύμφωνα με την Εκκλησία, η μνήμη των Τριών Ιεραρχών έρχεται να συμβολίσει μεταφορικά την Αγία Τριάδα και τον ρόλο των Τριών Πατέρων στη διαμόρφωση του τριαδικού δόγματος και να υποδηλώσει τα όρια προσέγγισης του ελληνικού φιλοσοφικού στοχασμού. Ουσιαστικά η εκκλησιαστική εορτή θεσπίστηκε με σκοπό την κατασίγαση της εγερθείσης διάστασης σχετικά με την αξιολογική ιεράρχησή τους και δεν ήταν παρά ένα απλό επεισόδιο της ιστορίας της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης, καθώς ο καθορισμός περιελάμβανε Τρεις Πατέρες οι οποίοι ανήκαν στο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η εορτή των Τριών Ιεραρχών, εκτός από τον εκκλησιαστικό χαρακτήρα, έχει και εκπαιδευτικό. Θεωρείται ως η εορτή των ελληνικών γραμμάτων, καθόσον οι Τρεις Ιεράρχες συνετέλεσαν στην ανάπτυξη της χριστιανικής διδασκαλίας, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των αρχαίων ελληνικών γραμμάτων. Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας της εορτής των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε στις 9 Αυγούστου του 1841 από το ακαδημαϊκό συμβούλιο του Οθωνείου Πανεπιστημίου και γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 30 Ιανουαρίου του 1842. Και φθάνουμε στον 21ο αιώνα, τον αιώνα των «ανατροπών», με τις συστηματικές προσπάθειες κατάργησης των θρησκευτικών και εθνικών εορτών, τις παρεμβάσεις των κυβερνήσεων στο μάθημα των θρησκευτικών, την κατάργηση της προσευχής στα σχολεία και τον εκκλησιασμό των μαθητών, την αλλοίωση της ιστορίας, την μείωση των ωρών διδασκαλίας στα Αρχαία Ελληνικά, την εμμονή κατάργησης των παρελάσεων, κ.α. Ποικίλες αντιδράσεις και έντονο σχολιασμό προκάλεσαν πρόσφατα στην ελληνική κοινωνία, οι δηλώσεις της ιστορικού συγγραφέως Σώτης Τριανταφύλλου, περί κατάργησης των θρησκευτικών αργιών, λόγω του ότι αυτές «δεν έχουν αντίκτυπο μέσα στη μόρφωση των παιδιών». Αλήθεια, εσείς τι λέτε;

Επιστροφή του Τράμπ στον Λευκό Οίκο;

Ενδιαφέρον παρουσιάζει πρόσφατη πανκαναδική δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Angus Reid Institute, για την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τράμπ στον Λευκό Οίκο. Περίπου τα δύο τρίτα των Καναδών που ερωτήθηκαν στο πλαίσιο της εν λόγω έρευνας, είπαν πως η αμερικανική δημοκρατία δεν θα μπορέσει να επιβιώσει από άλλα τέσσερα χρόνια με τον Ντόναλντ Τραμπ και περίπου οι μισοί είπαν πως οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται καθ' οδόν για να γίνουν ένα αυταρχικό κράτος. Το 64% εκείνων που απάντησαν στη δημοσκόπηση, η οποία διεξήχθη σε 1.510 Καναδούς, είπαν ότι συμφωνούν με τη δήλωση: «Η δημοκρατία των ΗΠΑ δεν μπορεί να επιβιώσει από άλλα τέσσερα χρόνια με τον Ντόναλντ Τραμπ». Μόλις το 28% διαφώνησε. Οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου αναμένεται ότι θα φέρουν αντιμέτωπους τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θεωρείται το ξεκάθαρο φαβορί για να κερδίσει το προεδρικό χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Τα πρώτα βήματα για την επιστροφή του Ντόναλντ Τράμπ εν όψει των ομοσπονδιακών εκλογών του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ έγιναν στις Πολιτείες Αίοβα και Νιου Χάμπσαϊρ όπου ο πρώην πρόεδρος κατάφερε να επικρατήσει με ευκολία στις εσωκομματικές εκλογές για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων. Γεγονός το οποίο επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις ότι παρά τις δικαστικές του περιπέτειες, είναι όχι απλώς το φαβορί για το χρίσμα, αλλά ίσως και το φαβορί για την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο μετά από τέσσερα χρόνια. Τριπλάσιοι Καναδοί λένε πως μια νίκη του Μπάιντεν θα ήταν καλύτερη για την οικονομία του Καναδά (53%) απ' ό,τι μια νίκη του Τραμπ (18%), σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, την οποία είδε αποκλειστικά το Ρόιτερς. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τις 9 ως τις 11 Ιανουαρίου και έχει περιθώριο σφάλματος συν ή πλην 2 ποσοστιαίες μονάδες. Το 49% των ερωτηθέντων λένε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται καθ' οδόν για να γίνουν ένα αυταρχικό κράτος και 71% των Καναδών θεωρούν πως η ιδέα ότι το κράτος του νόμου ισχύει εξίσου για όλους εξασθενεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι διάφορες εκτιμήσεις αποδίδονται αφενός στη χαμηλή δημοτικότητα του Προέδρου Τζο Μπάιντεν και στον προβληματισμό που υπάρχει στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών για μια νέα υποψηφιότητά του και εάν θα μπορέσει τελικά να διεκδικήσει την επανεκλογή του και την παραμονή του στον Λευκό Οίκο σε ηλικία 82 ετών, με αδύναμη μνήμη και χαμηλή απόδοση. Τέσσερις εκκρεμείς νομικές υποθέσεις και 91 φερόμενα αδικήματα δεν φαίνεται να σταματούν τον Τράμπ, με τον ίδιο να δηλώνει ότι «θα πάρουμε πίσω τη χώρα μας, την Αμερική μας, τον Νοέμβριο». Πολιτικοί αναλυτές στις ΗΠΑ εκτιμούν ότι πλέον οι εκλογές εξελίσσονται σε ένα δημοψήφισμα για το πολιτικό και το δικαστικό σύστημα γενικότερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέρος της αμερικανικής κοινής γνώμης θεωρεί ότι ο Τράμπ είναι ο καθαρός νικητής και ο νόμιμος πρόεδρος των προεδρικών εκλογών του 2020…

Γάμος ομόφυλων ζευγαριών - Ένας θεσμός που χάνεται στα βάθη των αιώνων...

Πολύ κουβέντα γίνεται τελευταία στην Ελλάδα για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Κι ενώ η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταθέσει το σχετικό νομοσχέδιο, η ιδέα αρχίζει να κερδίζει έδαφος στην ελληνική κοινή γνώμη. Σύμφωνα με έρευνα της MRB, οι πολίτες τοποθετούνται θετικά σε 40.3% και αρνητικά σε 52,9%. Η τεκνοθεσία συγκεντρώνει ποσοστό διαφωνίας 68,7% με μόνο το 24% να συμφωνεί με την παραχώρηση του συγκεκριμένου δικαιώματος. Ο γάμος ομοφύλων ή γάμος ομοφυλόφιλων, θεωρείται ο γάμος δύο ατόμων του ίδιου φύλου που έχει επιβεβαιωθεί από αστική ή θρησκευτική τελετή. Ωστόσο, η επικείμενη αναγνώριση έχει προκαλέσει πολυποίκιλα πολιτικά, κοινωνικά και θρησκευτικά ζητήματα. Οι πιο εξέχοντες υποστηρικτές του γάμου ομοφυλόφιλων είναι ορισμένες μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, διάφορα επιστημονικά σωματεία, καθώς και αριστερά ριζοσπαστικά πολιτικά κινήματα, ενώ οι πιο εξέχοντες αντίπαλοι είναι οι παραδοσιακές και θρησκευτικές ομάδες. Η υποστήριξη του γάμου των ομοφυλόφιλων βασίζεται σε ισχυρισμούς που έχουν να κάνουν με τα ανθρώπινα δικαιώματα και πως είναι δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να παντρεύεται όποιον η όποια θέλει, όπως και το να δημιουργεί οικογένεια μη λογαριάζοντας τα φύλα. Αντιθέτως, βασίζονται και ισχυρισμοί πως η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί φυσιολογική έλξη και θεωρείται ανώμαλη, η αναγνώριση των ομοφυλοφιλικών συνδικάτων θα προωθήσει την ομοφυλοφιλία στην κοινωνία και ότι τα παιδιά είναι καλύτερα ψυχολογικά όταν μεγαλώνουν σε κανονικές οικογένειες. Στις μέρες μας, το δικαίωμα τέλεσης γάμων σε ομόφυλα ζευγάρια παραχωρήθηκε για πρώτη φορά στην Ολλανδία την 1η Απριλίου 2001. Ανατρέχοντας στην ιστορία, μία αναφορά στο γάμο ομοφυλόφιλων εμφανίζεται στη Σίφρα και γράφτηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. Εκεί συνέβαιναν ορισμένες διφορούμενες «πράξεις» οι οποίες περιελάμβαναν γαμήλιες τελετές ομοφυλόφιλων. Η πρώτη ιστορική αναφορά για την εκτέλεση γάμων μεταξύ ομοφυλόφιλων παρουσιάστηκε κατά την πρώιμη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (2ος έως 3ος αιώνας). Ο αμφιλεγόμενος ιστορικός Τζον Μπόσγουελ αναφέρει πως ο αυτοκράτορας Ηλιογάβαλος παντρεύτηκε τον Ιεροκλή, έναν σκλάβο από την Καρία. Ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας που παντρεύτηκε άντρα ήταν ο Νέρωνας, ο οποίος φαίνεται να παντρεύτηκε δύο άνδρες σε διαφορετικές περιπτώσεις. Ο πρώτος γάμος του ήταν με τον Πυθαγόρα, με τον οποίο ο Νέρωνας πήρε το ρόλο της νύφης και αργότερα ως γαμπρός παντρεύτηκε τον νεαρό Σπόρο σε μια δημόσια γαμήλια τελετή. Το 342 μ.Χ., οι Χριστιανοί αυτοκράτορες Κωνστάντιος Β´ και Κώνστας εξέδωσαν νόμο στον Θεοδοσιανό Κώδικα που απαγόρευε τον γάμο ομοφυλόφιλων στη Ρώμη και διέταζε την εκτέλεση για εκείνους που ήταν οὑτωσί παντρεμένοι. Τέλος, ο Κινέζος συγγραφέας του17ου αιώνα Λι Γου, μαρτυρεί γάμους ομοφυλόφιλων στην Κίνα κατά την περίοδο του. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, ο γάμος θεωρείται ένα ιερό μυστήριο κατά το οποίο συνάπτεται φυσικός δεσμός μεταξύ ανδρός και γυναικός. Για την πολιτεία, ο γάμος προκύπτει από τις αρχές της ισότητας των πολιτών και του απόλυτου σεβασμού της διαφορετικότητας, ανεξαρτήτου φύλου. Δύο διαμετρικώς αντίθετες απόψεις…

Ας ευχηθούμε...

Πέρασαν ήδη οι πρώτες μέρες του 2024… Βλέπετε, όσο κι’ αν οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ολοένα χάνουν το νόημά τους, οι μέρες αυτές δεν παύουν να έχουν μία ξεχωριστή σημασία. Τουλάχιστον είναι οι μέρες που δίνουν την ευκαιρία να ανταμώσουν οι αγαπημένοι συγγενείς και φίλοι μεταξύ τους στο γιορτινό τραπέζι και να ανταλλάξουν μια ζεστή αγκαλιά κι’ ένα φιλί. Τελικά, τη χαρά νομίζω ότι τώρα πια θα πρέπει να μάθουμε να την αναζητάμε στα μικρά και απλά πράγματα της ζωής. Ας αναζητήσουμε το νόημα τούτου του εφήμερου ταξιδιού μας σ’ αυτό που λέγεται αγάπη και αλληλεγγύη των ανθρώπων. Τέρμα τα ψεύτικα και λαμπερά τραπεζώματα, τα ρεβεγιόν της χλιδής και η υποκρισία της «διασκέδασης», όπου στοιβάζονται οι άνθρωποι σαν τα πρόβατα στο μαντρί. Καιρός για ουσία, γιατί η δυστυχία παραμονεύει όσο κι’ αν ελπίζουμε ότι δεν θα μας αγγίξει και θα πάει στου διπλανού την πόρτα… Κάπου στο διαδίκτυο διάβασα το παρακάτω που με έκανε να σκεφτώ πόσοι ανάμεσά μας σήμερα δυστυχούν και πόσα παιδιά κλαίνε για τις αμαρτίες άλλων, ακόμη και των ίδιων των γονιών τους… Εκατομμύρια γράμματα έλαβαν και φέτος τα ταχυδρομεία με προορισμό τον Βόρειο Πόλο, την μαγευτική Ονειρούπολη με τα παιχνίδια, τα έλκηθρα και του ιπτάμενους ταράνδους. Όλα με παραλήπτη τον Άγιο Βασίλη και αποστολείς παιδιά όλου του κόσμου και κάθε ηλικίας. Ένα γράμμα που ξεχώρισε μεταξύ άλλων είναι το παρακάτω: «Αγαπημένε μου Άγιε Βασίλη, σε θερμοπαρακαλώ κάνε ένα θαύμα… ο πατέρας μου με πέταξε σαν σκουπίδι… κάνε τον να δει το λάθος του και μαλάκωσε την καρδιά του που είναι σκληρή σαν πέτρα. Νοιώθω ορφανή, η μαμά μου έχει καρκίνο κι’ ο αδελφός μου λείπει μακριά. Ο πατέρας μου μας παράτησε και δεν νοιάζεται». Πόσα τέτοια παιδιά εγκαταλελειμμένα υπάρχουν που ο «Άγιος Βασίλης» δεν έφθασε ποτέ στο φτωχικό τους… Ας ανοίξουμε την καρδιά μας να δούμε το δάκρυ κάποιων δυστυχισμένων ανθρώπων, κάποιων παραπονεμένων παιδιών κι’ ας απλώσουμε τα χέρια μας να σφίξουμε τα δικά τους και να τους δώσουμε ένα μικρό στήριγμα να σταθούν όρθιοι… Η αγάπη είναι το μόνο πράγμα που ξοδεύεται χωρίς να κοστίζει. Η παροικία μας - ευτυχώς - διαθέτει αξιόλογες φιλανθρωπικές οργανώσεις που σκοπό έχουν να βοηθήσουν ανθρώπους που έχουν ανάγκη από ένα χέρι βοηθείας, είτε έχει να κάνει με οικονομική, ιατρική ή ψυχολογική συμπαράσταση. Ο Φιλανθρωπικός Οργανισμός Ελληνίδων Κυριών, Οι Κοινωνικές Υπηρεσίες της ΕΚΜΜ, ο Οργανισμός Τρίτης Ηλικίας «Φιλία», Το «Magic Mission» για τα παιδιά της Ελλάδας, η ΑΧΕΠΑ Μόντρεαλ, ο Εργατικός Σύλλογος, τα Τμήματα Φιλόπτωχων των Ιερών Ναών και Ενοριών, κ.α. Ας ευχηθούμε το 2024 να φέρει αγάπη περισσή στις καρδιές μας κι’ ας αλλάξουμε τον εαυτό μας για ν’ αλλάξουμε τον κόσμο. Όπως είπε και ο Μαχάτμα Γκάντι: «Γίνε εσύ η αλλαγή που επιθυμείς…

Υπάρχει χρόνος;

Το παρών άρθρο περιέχει μέρη της ερευνητικής μελέτης του διακεκριμένου αστροφυσικού, Τάση Καποδίστρια. Το ερώτημα για το εάν πράγματι υπάρχει χρόνος έχει απασχολήσει πλήθος επιστημόνων και φιλοσόφων για αιώνες, χωρίς μάλιστα να φαίνεται πως ακόμα και σήμερα μπορεί να δοθεί μία και μοναδική «τελική» απάντηση. Αυτό που αξίζει όμως, είναι να δούμε τις διαφορετικές θεωρήσεις που αναπτύσσονται γύρω από αυτήν την ερώτηση, στα πλαίσια της φιλοσοφίας της φυσικής. Στη φιλοσοφία της Φυσικής το ερώτημα αυτό, δηλαδή αν μία φυσική έννοια (όπως ο χρόνος, η δύναμη, η ενέργεια κλπ) ή ένα φυσικό αντικείμενο (όπως το σωματίδιο, το κύμα, το πεδίο κλπ) είναι αληθινό ή ανθρώπινης κατασκευής, αποτελεί ένα κομμάτι της διαμάχης του 19ου αιώνα, ανάμεσα σε δύο σχολές σκέψης: Του επιστημονικού ρεαλισμού και του αντιρεαλισμού. Ένας επιστημονικός ρεαλιστής με πολύ απλά λόγια αντιλαμβάνεται την επιστήμη ως μία διαρκή προσπάθεια προσέγγισης του πραγματικού κόσμου που υπάρχει ανεξάρτητα από την ανθρώπινη αντίληψη και συνεπώς οι επιστημονικές έννοιες είναι αληθινές με την έννοια ότι ανταποκρίνονται σε πραγματικές ιδιότητες του φυσικού κόσμου και μας βοηθούν να ανακαλύψουμε τις αιτιακές σχέσεις μεταξύ τους. Ένας αντι-ρεαλιστής από την άλλη, αμφισβητεί τον σκοπό, τις μεθόδους της επιστήμης αλλά και τη σχέση της με τον «πραγματικό» κόσμο. Ιστορικά μάλιστα πολλοί αντι-ρεαλιστές θεώρησαν πως ο σκοπός αυτός της επιστήμης είναι ακατόρθωτος και βάζει εμπόδια στην εξέλιξή της. Με βάση αυτό το θεωρητικό πλαίσιο, ας δούμε τι συμβαίνει με την έννοια του χρόνου στη Φυσική. Η πρώτη εικόνα, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καθημερινή μας εμπειρία και την κλασική φυσική, όπου η πραγματικότητα απεικονίζεται από έναν τρισδιάστατο χώρο στον οποίο ο χρόνος κυλά γραμμικά, με συγκεκριμένη κατεύθυνση από το παρελθόν στο μέλλον. Ο χρόνος έτσι είναι αληθινός, δηλαδή άμεσα συνδεδεμένος με μια βασική ιδιότητα του φυσικού κόσμου. Η δεύτερη εικόνα για τον χρόνο, προέρχεται από τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Einstein, όπου για πρώτη φορά αναπτύχθηκε η έννοια του χωροχρόνου, κατά την οποία ο χρόνος είναι η τέταρτη διάσταση και υπάρχει ακριβώς όπως και ο χώρος. Κάθε γεγονός έχει τις δικές του συντεταγμένες στο χώρο και στο χρόνο, χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένη ροή του χρόνου προς μία κατεύθυνση. Υπό αυτό το πρίσμα, ο χρόνος πια δε συνδέεται τις αλλαγές που παρατηρούμε στο φυσικό κόσμο, αλλά το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον συνυπάρχουν σε αυτή τη δομή του χωροχρόνου, ενώ η ροή του χρόνου θεωρείται ως μία ανθρώπινη ψευδαίσθηση. Αξίζει να τονιστεί πως οι απόψεις γι’ αυτό το θέμα ανάμεσα στους φυσικούς διίστανται, καθώς έχουμε δύο «ασύμβατες» ερμηνείες για την έννοια του χρόνου. Ωστόσο, το συναρπαστικό της υπόθεσης είναι πως τόσο η πρώτη, όσο και η δεύτερη ερμηνεία του χρόνου χρησιμοποιούνται επιτυχημένα από διαφορετικές φυσικές θεωρίες, οι οποίες δίνουν μέχρι και σήμερα πολύ σημαντικά και ουσιαστικά εμπειρικά αποτελέσματα… Εύχομαι ολόψυχα ο Νέος Χρόνος - με όλες τις έννοιες - να φέρει αγάπη και ειρήνη σε εσάς και σε όλο τον κόσμο!