Ελλάδα και Καναδάς: Δύο χώρες, δύο πορτοφόλια

Ανοίγεις την ελληνική τηλεόραση να δεις ειδήσεις, και ακούς το ίδιο τροπάριο: «Η ακρίβεια μαστίζει τα ελληνικά νοικοκυριά». Όμως, για να είμαστε δίκαιοι η ακρίβεια είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Κι επειδή και εμείς εδώ στον Καναδά δεν πάμε πίσω, είπα να κάνω ένα μικρό… οικονομικό πείραμα, να συγκρίνω το κόστος ζωής σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Φανταστείτε δύο ίδιες οικογένειες: Η μία ζει στην Αθήνα, η άλλη στο Μόντρεαλ, η στο Τορόντο. Πού ζουν πιο άνετα; Πού κλαίει περισσότερο το πορτοφόλι; Ας δούμε τις διαφορές. Σύμφωνα με το Expatistan.com, η Ελλάδα είναι περίπου 25% φθηνότερη συνολικά σε σχέση με τον Καναδά. Σύμφωνα με το MyLifeElsewhere.com, ο Καναδάς εμφανίζεται 47% πιο ακριβός από την Ελλάδα, όταν συνυπολογίσουμε στέγαση, μεταφορές, φαγητό και ψυχαγωγία. Με άλλα λόγια, αν στον Καναδά έχεις ένα ευρώ, στην Ελλάδα… έχεις ενάμιση. Στον τομέα της διατροφής, ο Καναδάς χτυπάει εκεί που πονάει: το γάλα, το τυρί και το κρέας κοστίζουν αισθητά παραπάνω. Στην Ελλάδα, η τοπική παραγωγή βοηθά τις τιμές να είναι πιο προσιτές. Όσο για το φαγητό εκτός σπιτιού: Με 15 ευρώ τρως μεζεδάκια και πίνεις και το ουζάκι σου, ενώ στον Καναδά τα 15 δολάρια μπορεί να φτάσουν ίσα-ίσα για μια… σούπα και ένα μπουκαλάκι νερό, και χωρίς θέα στην… Ακρόπολη. Στο θέμα της στέγασης, εδώ γελάμε… ή κλαίμε. Η κατοικία στον Καναδά είναι 92% πιο ακριβή. Με άλλα λόγια, το ενοίκιο για ένα διαμέρισμα μπορεί να σου κοστίσει όσο μια ολόκληρη… πολυκατοικία στην Πάτρα. Ο Καναδάς είναι η χώρα των αποστάσεων, των παγωμένων χειμώνων και των… τσουχτερών εξόδων. Η βενζίνη, η ασφάλεια, τα τέλη κυκλοφορίας και η συντήρηση κοστίζουν σημαντικά περισσότερο. Ακόμα και οι δημόσιες συγκοινωνίες στις καναδικές μεγαλουπόλεις είναι πιο ακριβές από τα ελληνικά μέσα μεταφοράς. Μισθοί και φόροι: Εδώ ο Καναδάς παίρνει το προβάδισμα. Ο μέσος ετήσιος μικτός μισθός φτάνει περίπου τα 78.000 δολάρια. Στην Ελλάδα, για κάποιον με πτυχίο ή εμπειρία, ένας ετήσιος μισθός των 20.000 - 25.000 ευρώ θεωρείται ικανοποιητικός, ενώ σε πολλές δουλειές είναι αρκετά χαμηλότερος. Ωστόσο, οι φόροι στον Καναδά ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με την επαρχία. Στο Κεμπέκ π.χ., οι κρατήσεις μπορούν να φτάσουν σε επίπεδα που σε κάνουν να αναρωτιέσαι αν δουλεύεις για εσένα ή για το …κράτος. Εδώ ένα γεύμα έξω είναι μία μικρή πολυτέλεια. Στην Ελλάδα, απολαμβάνεις ένα πλουσιοπάροχο γεύμα, χωρίς δόση δανείου για να το πληρώσεις... Το συμπέρασμα. Ελλάδα: χαμηλότερο κόστος στέγασης, τροφίμων και καθημερινών εξόδων. Καναδάς: υψηλότεροι μισθοί, καλύτερες υποδομές και σταθερές κοινωνικές παροχές, αλλά με πολύ πιο τσουχτερά έξοδα. Αν έχεις έναν καλό μισθό στον Καναδά, μπορείς να ζήσεις άνετα, αρκεί να αντέχει το πορτοφόλι σου. Στην Ελλάδα, με έναν πιο μετρημένο τρόπο ζωής, μπορείς να έχεις μεγαλύτερη αίσθηση «ελευθερίας» με λιγότερα χρήματα και φυσικά, με περισσότερο …ήλιο.

Γυνή ή ανήρ; Η Μπριζίτ αποδεικνύει το...φύλο της

Στην εποχή του TikTok και των θεωριών συνωμοσίας, μια νέα υπόθεση έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι η πραγματικότητα δεν είναι μόνο πιο περίεργη από τη φαντασία, αλλά και πολύ πιο αστεία. Ο Εμανουέλ και η Μπριζίτ Μακρόν, το πιο πολυσυζητημένο ζευγάρι της Γαλλίας, ετοιμάζονται να βρεθούν σε δικαστική μονομαχία στις ΗΠΑ απέναντι στην Κάντας Όουενς. Ο λόγος; η Πρώτη Κυρία της Γαλλίας αναγκάζεται να πάει σε δικαστήριο για να αποδείξει ότι... γεννήθηκε γυναίκα. Για όσους έχουν χάσει επεισόδια, ή απλώς έχουν μια υγιή σχέση με το ίντερνετ, η Όουενς, γνωστή για τις εκρηκτικές της δηλώσεις, υποστηρίζει εδώ και χρόνια ότι η Μπριζίτ Μακρόν είναι στην πραγματικότητα... Ζάν-Μισέλ. Ο δικηγόρος των Μακρόν, εμφανώς έτοιμος για reality show τύπου Law & Order: Paris Edition, δήλωσε στο podcast του BBC Fame Under Fire, ότι το ζευγάρι θα παρουσιάσει «μαρτυρίες εμπειρογνωμόνων επιστημονικού χαρακτήρα». Με απλά λόγια: φέρνουν γιατρούς, βιολόγους και ψυχίατρους, για να εξηγήσουν ότι η Μπριζίτ δεν είναι τρανσφόρμερ, αλλά απλώς... γυναίκα. Η Κάντας Όουενς δεν είναι άλλη μία Αμερικανίδα σχολιάστρια της alt-right. Είναι μια διεθνής σταρ της παραπληροφόρησης, που παίρνει το «fake news» και το κάνει performance art. Με δηλώσεις που συχνά αγγίζουν τα όρια της επιστημονικής φαντασίας, καταφέρνει πάντα να προκαλεί θόρυβο, όπως τώρα με τους Μακρόν. Η υπόθεση αυτή είναι κάτι παραπάνω από ένα γαλλικό πολιτικό δράμα με αμερικανικό casting. Είναι μια υπενθύμιση για το πόσο εύκολα οι θεωρίες συνωμοσίας μπορούν να ξεφύγουν. Σήμερα, η Μπριζίτ πρέπει να φέρει τις φωτογραφίες από το baby shower της, αύριο ίσως ζητήσουν από τον Πάπα να δείξει το πιστοποιητικό βάπτισής του… Το ίντερνετ πάντως δεν ξεχνάει και δεν συγχωρεί. Κάθε ανυπόστατος ισχυρισμός που ξεκινάει από ένα βίντεο στο YouTube μπορεί να καταλήξει σε πρωτοσέλιδο εφημερίδας και όπως βλέπουμε τώρα, σε μια δικαστική αίθουσα. Για τη Γαλλία, το σκηνικό αυτό είναι μάλλον εξευτελιστικό. Ο Μακρόν, που προσπαθεί να διατηρήσει την εικόνα του σοβαρού Ευρωπαίου ηγέτη, βρίσκεται μπλεγμένος σε ένα σκάνδαλο που μοιάζει περισσότερο με viral challenge του TikTok: «Απόδειξε ότι η γυναίκα σου δεν είναι άντρας, αλλιώς… χάνεις την προεδρία!» Η Αμερική, από την άλλη, παρακολουθεί με το ποπ-κορν στο χέρι. Άλλωστε, για τους αμερικανούς, η γαλλική πολιτική είναι περίπου όπως οι ξένες ταινίες στο Netflix: δεν καταλαβαίνουν τα μισά, αλλά έχει πλάκα να τις βλέπεις. Η υπόθεση Μακρόν vs. Όουενς είναι η επιτομή της εποχής μας: πολιτικοί, influencers και δικηγόροι, όλοι παγιδευμένοι σε ένα ατέλειωτο reality show. Μένει να δούμε αν το δικαστήριο θα αποφανθεί υπέρ της λογικής ή αν θα ανοίξει ο δρόμος για το επόμενο viral debate: «Μήπως ο Άιφελ Τάουερ είναι στην πραγματικότητα κεραία εξωγήινων;» Τουλάχιστον, ότι κι αν γίνει, το διαδίκτυο θα έχει άφθονο υλικό για τα επόμενα δέκα χρόνια…

Ελλάδα - Ένα έθνος που συρρικνώνεται

Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, υπολογίζεται ότι 7σχεδόν εκατομμύρια άτομα ελληνικής καταγωγής ζουν σήμερα στο εξωτερικό. Πρόκειται για έναν αριθμό που τείνει να φθάσει τον πληθυσμό της χώρας, ο οποίος μετά βίας ξεπερνάει τα 10 εκατομμύρια. Οι Έλληνες της διασποράς αναμφίβολα αποτελούν ένα ζωντανό κομμάτι του έθνους. Από τα χρόνια της αρχαιότητας έως και σήμερα, υπήρξαμε λαός που ταξίδευε και εγκαθίστατο σε ξένες χώρες, δημιουργώντας νέες κοινότητες. Στις μέρες μας, οι Ηνωμένες Πολιτείες φιλοξενούν τη μεγαλύτερη ελληνική κοινότητα, με περίπου 3 εκατομμύρια Έλληνες. Στην Αυστραλία, η Μελβούρνη θεωρείται η «πρωτεύουσα» του ελληνισμού. Η Γερμανία φιλοξενεί πάνω από 400.000 Έλληνες, ενώ σημαντικοί αριθμοί βρίσκονται εδώ στον Καναδά, τη Νότια Αφρική, το Ηνωμένο Βασίλειο και χώρες της Λατινικής Αμερικής. Η πρόκληση για αυτές τις κοινότητες είναι η διατήρηση της ελληνικής ταυτότητας. Ενώ η πρώτη γενιά μεταναστών διατηρεί στενούς δεσμούς με την πατρίδα, οι επόμενες γενιές τείνουν να αφομοιώνονται στις κοινωνίες υποδοχής. Η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με προκλήσεις που απειλούν όχι μόνο τον πληθυσμό της, αλλά και τη διατήρηση της εθνικής της ταυτότητας. Η οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2009, έφερε την Ελλάδα αντιμέτωπη με ένα νέο φαινόμενο: τη μαζική έξοδο νέων, καταρτισμένων ανθρώπων που αναζήτησαν ευκαιρίες στο εξωτερικό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μισό εκατομμύριο Έλληνες, κυρίως νέοι, εγκατέλειψαν τη χώρα την τελευταία δεκαπενταετία, κατευθυνόμενοι κυρίως προς την Ευρώπη. Αυτή η φυγή έχει διπλή όψη: Από τη μία, η Ελλάδα χάνει ένα τεράστιο δυναμικό σε γνώση και καινοτομία, το λεγόμενο brain drain. Από την άλλη, οι μετανάστες αυτοί μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο κεφάλαιο για το μέλλον, εάν υπάρξουν κίνητρα και υποδομές που θα τους πείσουν να επιστρέψουν. Σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις, ένα σημαντικό ποσοστό αυτών των νέων δηλώνει πρόθυμο να επιστρέψει στην Ελλάδα, εφόσον διασφαλιστούν σταθερότητα, αξιοκρατία και επαγγελματικές προοπτικές. Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει τώρα η πατρίδα είναι η υπογεννητικότητα. Με δείκτη γονιμότητας μόλις 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, πολύ χαμηλότερο από το όριο αναπλήρωσης πληθυσμού (2,1), η χώρα οδεύει σε δημογραφική συρρίκνωση. Η γήρανση του πληθυσμού είναι εμφανής: οι γεννήσεις δεν επαρκούν για να καλύψουν τους θανάτους, ενώ εκατοντάδες σχολεία κλείνουν λόγω έλλειψης μαθητών. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα δέχεται μεγάλη εισροή λαθρομεταναστών και προσφύγων, κυρίως από χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Ενώ ορισμένοι θεωρούν ότι η παρουσία τους μπορεί να ενισχύσει την οικονομία και να ανακουφίσει το ασφαλιστικό σύστημα, υπάρχουν και σοβαρές ανησυχίες για το αν η ταχεία αλλαγή της πληθυσμιακής σύνθεσης θα οδηγήσει σε αλλοίωση της εθνικής ταυτότητας. Η ιστορία έχει δείξει ότι ο ελληνισμός έχει αντέξει πολέμους, καταστροφές και μαζικά κύματα μετανάστευσης. Σήμερα όμως, η μάχη είναι διαφορετική. Δεν είναι μόνο η οικονομική επιβίωση που διακυβεύεται, αλλά και η διατήρηση της πολιτιστικής και εθνικής ταυτότητας...

Αδιέξοδα και προσδοκίες - Το αύριο των κοινοτήτων

Οι διοικήσεις των ελληνικών κοινοτήτων στον Καναδά, στην πλειοψηφία τους, βρίσκονται αντιμέτωπες με κρίσιμα ζητήματα που καθορίζουν όχι μόνο το παρόν, αλλά και το μέλλον των οργανισμών. Η οικονομική βιωσιμότητα, η ελληνόφωνη εκπαίδευση και η μοιραία συρρίκνωση της ομογένειας, συνθέτουν ένα περίπλοκο μωσαϊκό προκλήσεων που απαιτούν άμεσες και αποφασιστικές κινήσεις. Τα τελευταία χρόνια, οι διοικήσεις έριξαν το βάρος στις επενδύσεις ακινήτων: σχολεία, εκκλησίες, πολιτιστικά κέντρα. Αυτές οι πρωτοβουλίες στέγασαν τις κοινότητες, όμως συνοδεύτηκαν από μεγάλα δάνεια τα οποία σήμερα αποτελούν δυσβάσταχτο βάρος. Η αδυναμία αποπληρωμής έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο, με τον κίνδυνο απώλειας περιουσίας να πλανάται απειλητικά. Η πώληση ακινήτων εμφανίζεται ως εύκολη λύση, όμως πολλοί εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε απώλεια της ιστορικής και πολιτιστικής παρακαταθήκης των κοινοτήτων. Το ζητούμενο είναι η εξεύρεση εναλλακτικών πηγών εσόδων και η καλύτερη αξιοποίηση των υπαρχουσών περιουσιών. Παράλληλα, οι νέες γενιές φέρνουν μαζί τους μια νέα πραγματικότητα. Η άμεση βιωματική σύνδεση με την Ελλάδα έχει εξασθενήσει, καθώς οι περισσότεροι νέοι γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στον Καναδά. Η ταυτότητά τους διαμορφώνεται πλέον σε πολυπολιτισμικό πλαίσιο, με την ελληνική γλώσσα και τις παραδόσεις να μην αποτελούν απαραίτητα μέρος της καθημερινότητάς τους. Η ελληνική γλώσσα δεν είναι πια ο κεντρικός άξονας της ταυτότητας για όλους. Για κάποιους παραμένει σημαντικό στοιχείο, για άλλους όμως περιορίζεται σε βασική γνώση ή σε σύγχρονες μορφές έκφρασης μέσα από τις πολιτιστικές δραστηριότητες. Η νέα γενιά δεν απορρίπτει την ελληνικότητα· προσπαθεί να την επαναπροσδιορίσει. Η διατήρηση της γλώσσας και της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα. Πώς θα καταφέρουν οι κοινότητες να παραμείνουν ζωντανές χωρίς να εγκλωβιστούν σε παραδοσιακές δομές που δεν ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες; Στο εσωτερικό, οι διαφορετικές απόψεις συχνά οδηγούν σε συγκρούσεις και στασιμότητα. Η διαφωνία δεν είναι απαραίτητα αρνητική· μπορεί να γεννήσει λύσεις. Όμως, όταν μετατρέπεται σε εσωστρέφεια, παραλύει τη λήψη αποφάσεων και απομακρύνει τη νέα γενιά που ζητά ανοιχτό πνεύμα και δημιουργικότητα. Οι διοικήσεις καλούνται να χαράξουν νέα στρατηγική, ισορροπώντας ανάμεσα στη διαχείριση των κρίσεων και στο όραμα για το μέλλον. Κατά τη γνώμη μου, χρειάζεται: Οικονομική ανασυγκρότηση με νέες πηγές χρηματοδότησης, συνεργασίες και αξιοποίηση της περιουσίας χωρίς εκποίηση. Εκπαιδευτική ανανέωση, ώστε η ελληνόφωνη εκπαίδευση να γίνει πιο προσιτή και ελκυστική, με έμφαση στη τρίγλωσση πραγματικότητα. Πολιτιστική προσαρμογή, με δράσεις που θα αγκαλιάζουν τον σύγχρονο πολυπολιτισμικό χαρακτήρα των νέων. Ενότητα και διάλογος, για να ξεπεραστούν οι εσωτερικές αντιθέσεις που κρατούν πίσω την πρόοδο. Οι ελληνικές κοινότητες στον Καναδά βρίσκονται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η επιλογή είναι σαφής: είτε θα τολμήσουν να αναθεωρήσουν και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, είτε θα συνεχίσουν να φθείρονται κάτω από το βάρος του παρελθόντος. Το μέλλον εξαρτάται από τη βούληση και την αποφασιστικότητα των ηγεσιών και από την ενεργό συμμετοχή των ίδιων των μελών…

Social media - Η ψευδαίσθηση της απήχησης...

Τελευταία, ολοένα και περισσότεροι οργανισμοί της παροικίας μας παρασύρονται από τη «μόδα» των κοινωνικών δικτύων. Πιστεύουν ότι με μια ανάρτηση στο Facebook ή με μερικές αράδες στο Instagram, θα καταφέρουν να προσελκύσουν κόσμο και μάλιστα… να εξοικονομήσουν χρήματα. Ορισμένοι μάλιστα μετρούν την επιτυχία τους στον αριθμό των «likes». Μόνο που η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική και κυρίως απογοητευτική. Τα κοινωνικά δίκτυα δεν είναι μέσα ενημέρωσης. Είναι χώροι ψηφιακής «κοινωνικής ζωής», όπου ο καθένας επιλέγει να δείχνει μόνο τις «χαρούμενες» στιγμές του: διακοπές, εξόδους, επίδειξη νεοπλουτισμού και καλοπέρασης, ατέλειωτα χαμόγελα… Ένας τεχνητός κόσμος, φτιαγμένος με φίλτρα, που ελάχιστη σχέση έχει με την πραγματικότητα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι σοβαρές ανακοινώσεις, οι εκδηλώσεις, οι πολιτιστικές δράσεις και οι υπηρεσίες της παροικίας μοιάζουν ασήμαντες, επουσιώδεις, καταδικασμένες να χαθούν ανάμεσα σε φωτογραφίες με cocktails και selfies. Μελέτες έχουν δείξει ότι ελάχιστοι επηρεάζονται πραγματικά από τις διαφημίσεις στα κοινωνικά δίκτυα. Πόσες φορές είδαμε δεκάδες «ναι, θα έρθω» σε εκδηλώσεις στο Facebook, για να εμφανιστούν τελικά… ελάχιστοι; Το φαινόμενο είναι γνωστό: τα social media προσφέρουν την ψευδαίσθηση συμμετοχής, όχι την πραγματική παρουσία. Και δεν είναι μόνο η αναποτελεσματικότητα. Τα κοινωνικά δίκτυα κρύβουν και σοβαρούς κινδύνους. Από την ανεξέλεγκτη διάδοση παραπληροφόρησης και ψεύτικων ειδήσεων, μέχρι το προκλητικό και χυδαίο περιεχόμενο που εμφανίζεται δίχως περιορισμούς, οι πλατφόρμες αυτές κάθε άλλο παρά χώρος κύρους και αξιοπιστίας είναι. Δεν είναι τυχαίο που τα σχολεία αναγκάστηκαν να απαγορεύσουν τα κινητά τηλέφωνα εντός των αιθουσών. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Psychology and Marketing προειδοποιεί ήδη για το ανησυχητικό παραπλανητικό περιεχόμενο που δημιουργούν οι πλατφόρμες. Όπως έχει τονίσει ο καθηγητής Μάρκετινγκ Yuksel Ekinci, οι influencers (επηρεαστές γνώμης) εκμεταλλεύονται την επιρροή τους για να «διαμορφώνουν» τάσεις και αποφάσεις. Μόνο που πολλές φορές αυτό συνοδεύεται από εξαπάτηση, ψευδείς υποσχέσεις και αποπροσανατολισμό. Και όμως, κάποιοι οργανισμοί θεωρούν ότι αξίζει να εμπιστευτούν την εικόνα τους σε αυτό το περιβάλλον. Όταν ένας οργανισμός επιλέγει να προβάλλει τις δράσεις του αποκλειστικά μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, δεν κερδίζει σε απήχηση, αντίθετα, χάνει σε κύρος. Γιατί το κύρος ενός φορέα δεν μπορεί να χτιστεί ανάμεσα σε «stories» που εξαφανίζονται μέσα σε 24 ώρες ούτε να αποτιμηθεί σε emoji και καρδούλες. Ένας οργανισμός που σέβεται το ρόλο του δεν μπορεί να αφήνει την επικοινωνία του στην ίδια πλατφόρμα που φιλοξενεί θεωρίες συνωμοσίας, ανεύθυνες διαδικτυακές συμβουλές και χυδαία βίντεο. Η ουσιαστική επικοινωνία, η ενημέρωση και η προβολή εκδηλώσεων χρειάζονται σοβαρά μέσα και υπεύθυνη διαχείριση. Παραδοσιακά ΜΜΕ, ραδιοτηλεοπτικές μεταδώσεις, δελτία τύπου, προσωπική επαφή με τα μέλη, όλα αυτά διασφαλίζουν ότι το μήνυμα φτάνει εκεί που πρέπει και με τον τρόπο που πρέπει. Το like είναι φθηνό. Το κύρος όμως είναι ανεκτίμητο. Και όσοι οργανισμοί παρασύρονται από την επιφανειακή λάμψη των social media, κινδυνεύουν να το χάσουν...