Ευρώπη: Η "γλωσσού" Γηραιά 'Ηπειρος...

Η 26η Σεπτεμβρίου έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ευρώπη. Είναι η Ημέρα κατά την οποία τονίζεται η αναγκαιότητα εκμάθησης ξένων γλωσσών. Σε όλη τη «Γηραιά Ήπειρο», 800 εκατομμύρια ευρωπαίοι ενθαρρύνονται να μάθουν περισσότερες γλώσσες στο σχολείο ή εκτός σχολείου. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχοντας πεισθεί ότι η γλωσσική πολυμορφία αποτελεί εργαλείο για επίτευξη μεγαλύτερης διαπολιτισμικής κατανόησης και βασικό στοιχείο στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Ηπείρου, προωθεί συστηματικά την πολυγλωσσία από το 2001. Οι γενικοί στόχοι της Ημέρας είναι: να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τη σημασία της εκμάθησης γλωσσών, να προωθήσει την πλούσια γλωσσική και πολιτιστική ποικιλία της Ευρώπης και να ενθαρρύνει τη δια βίου εκμάθηση γλωσσών μέσα και έξω από το σχολείο. Στο πλαίσιο αυτών των στόχων, όπως βλέπουμε, οι πολίτες της Ευρώπης ενθαρρύνονται να ξεκινήσουν την εκμάθηση μιας γλώσσας ή να αισθάνονται ιδιαίτερα υπερήφανοι για τις υπάρχουσες γλωσσικές τους δεξιότητες. Με την ευκαιρία της Ημέρας μια σειρά από χάπενινγκ οργανώνονται ανά την Ευρώπη όπου περιλαμβάνονται εκδηλώσεις για παιδιά με προγράμματα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, μαθήματα και συνέδρια. Υπάρχουν περίπου 300 ιθαγενείς γλώσσες στην Ευρώπη, οι περισσότερες από αυτές είναι ινδοευρωπαϊκής καταγωγής. Με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πιο πολύγλωσση. Στην Αγγλία μόνο, μιλιούνται περίπου 250 γλώσσες... Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Οι Ευρωπαίοι και οι Γλώσσες τους», 56% των πολιτών μιλούν μια γλώσσα πέρα από τη μητρική τους, αλλά το 44% παραδέχεται ότι δε μιλάει κάποια ξένη γλώσσα. Το 28% όμως γνωρίζει τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες. Το 38% των πολιτών της γνωρίζουν αγγλικά, ενώ τα γαλλικά και τα γερμανικά ακολουθούν με 14% η καθεμία. Στην Ελλάδα το 57% των πολιτών μιλάει μία ξένη γλώσσα, αλλά μόνο το 19% δύο ξένες γλώσσες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί μια πολιτική πολυγλωσσίας, τόσο στο τρόπο λειτουργίας των θεσμών της όσο και ως στόχο για τους πολίτες της. Η Σύνοδος Κορυφής της Βαρκελώνης το 2002, έθεσε το στόχο τα παιδιά να μαθαίνουν τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες από μικρή ηλικία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει πάνω από €30 εκατομμύρια το χρόνο για την προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και τη γλωσσική ποικιλία μέσα από τα προγράμματα Socrates και Leonardo da Vinci. Στις ΗΠΑ το 80% των κατοίκων θεωρούν ως μητρική τους γλώσσα την αγγλική. Στον Καναδά αντίστροφα, το 80% δηλώνουν μη Αγγλόφωνοι ή Γαλλόφωνοι. Το Κεμπέκ αντιθέτως, υπό τον φόβο της εξαφάνισης της τοπικής διαλέκτου, θεωρείται η μόνη επαρχία που επιβάλλει δια νόμου (νόμος 101) την γαλλική ως την μόνη επίσημη γλώσσα της επαρχίας με αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες. Με αυτά τα δεδομένα και υπό τις επικρατούσες συνθήκες, η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας θεωρείται επιτακτική ανάγκη για την διατήρησή και διαφύλαξή της στο μεγάλο χωνευτήρι της Αμερικανικής Ηπείρου...

Η ειρήνη δεν χαρίζεται...

Όπως επανειλημμένα έχω πει, με τις Παγκόσμιες Ημέρες δεν τα πηγαίνω και πολύ καλά. Από τις αρχές του 20ου αιώνα, η «Κοινωνία των Εθνών», (ο μετέπειτα «Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών») άρχισε να γιορτάζει συγκεκριμένες Ημέρες, Εβδομάδες, Έτη, Δεκαετίες και Επετείους ως αφορμές για την επισήμανση συγκεκριμένων γεγονότων ή θεμάτων ώστε να προωθηθούν μέσω της ευαισθητοποίησης και της συντονισμένης δράσης οι στόχοι του Οργανισμού. Συνήθως, ένα ή περισσότερα κράτη μέλη προτείνουν αυτές τις διεθνείς περιστάσεις και η Γενική Συνέλευση τις θεσπίζει με ψήφισμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εορτασμοί ανακηρύσσονται από τις εξειδικευμένες υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών, όπως η Οργάνωση του ΟΗΕ για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό (UNESCO), το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για Παιδιά (UNICEF), η Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), κλπ. όταν αφορούν ζητήματα που εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων τους. Ορισμένες από αυτές μπορούν αργότερα να υιοθετηθούν και από τη Γενική Συνέλευση. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, το 1981 ορίστηκε και η Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης, η οποία γιορτάζεται στις 21 Σεπτεμβρίου για να γνωστοποιήσει και να ενδυναμώσει τα ιδανικά της ειρήνης αλλά και να βοηθήσει να γίνουν αντιληπτά τα κακά αποτελέσματα της βίας, ανάμεσα στα έθνη. Τη συγκεκριμένη ημέρα, πραγματοποιούνται από τον ΟΗΕ και από διάφορες θρησκευτικές οργανώσεις, εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο. Όταν ανάμεσα στις χώρες και στους ανθρώπους των χωρών επικρατεί φιλική και αρμονική σχέση, ησυχία και γαλήνη, τότε οι λαοί ζουν μεταξύ τους ειρηνικά. Σε αντίθεση με τον πόλεμο, ο οποίος προκαλεί κοινωνική και οικονομική αναστάτωση, η ειρήνη θεωρείται μεγάλο αγαθό. Σε καιρούς ειρήνης οι λαοί ευημερούν, αναπτύσσεται το βιοτικό επίπεδο, παρατηρείται γενικά μία άνθιση σε όλους τους τομείς. Παρόλο ότι γίνεται μεγάλη προσπάθεια για αποτροπή της βίας και επικράτηση της ειρήνης, αυτό φαίνεται να είναι μία ουτοπία. Καθημερινά παρακολουθούμε ανά το παγκόσμιο συγκρούσεις ανάμεσα σε κράτη, εξαιτίας κοινωνικών και θρησκευτικών διαφορών. Κατασκευάζονται και πωλούνται νέα οπλικά συστήματα, σκοτώνονται αθώοι άνθρωποι. Απτό παράδειγμα είναι η έξαρση της αναβίωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από την τουρκική ηγεσία στην Ανατολική Μεσόγειο. Και αναρωτιέται κανείς, πως είναι δυνατόν να στέλνονται μηνύματα για ειρήνη από τον ΟΗΕ και την ίδια την ώρα η Τουρκία, κράτος μέλος του ΟΗΕ, με θρασύ και απροκάλυπτο τρόπο να επινοεί και να καταστρώνει σχέδια με στόχο τη πολεμική σύρραξη; Ποιος τελικά είναι ο σκοπός ύπαρξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών όταν η πληθώρα των ψηφισμάτων που εκδίδει για τα ανθρώπινα δικαιώματα - και όχι μόνο - συνεχώς παραβιάζονται; Πάνω από 50 χώρες, μέχρι σήμερα αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, με πρώτη και καλύτερη την Τουρκία. Η Ειρήνη δεν είναι δωράκι που μπορεί να χαρίζεται, ούτε επιβάλλεται μέσα από προκατειλημμένες αποφάσεις. Ας προβληματιστεί ο κάθε ηγέτης τι μέλλον και τι ποιότητα ζωής θέλει να προσφέρει στο λαό του…

Εσείς τι λέτε;

Ελληνόφωνη εκπαίδευση
Προσεγγίζοντας το αβέβαιο μέλλον

Η ιστορία των ημερήσιων ελληνικών σχολείων στον Καναδά άρχισε στις αρχές του 20ου αιώνα με τη δημιουργία στο Μόντρεαλ του σχολείου «Σωκράτης».
Αργότερα, ιδρύθηκε ο «Δημοσθένης» για να καλύψει τις ανάγκες των «μεταναστευόντων» Ελλήνων στο Λαβάλ. Με την ένωση των αστικών κοινοτήτων ο αριθμός των μαθητών και στα πέντε παραρτήματα υπερβαίνει σήμερα τους 1.200.
Στο Τορόντο λειτουργεί το ημερήσιο σχολείο «Μεταμόρφωση», της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, το οποίο περιλαμβάνει και δύο τάξεις Γυμνασίου, με 350 σήμερα μαθητές.
Παράλληλα, λειτουργούν και τα σχολεία συμπληρωματικής εκπαίδευσης της ΕΚΜΜ και των περιφερειακών ενοριών.
Τα ημερήσια σχολεία μας περιλαμβάνουν τάξεις Προ-νηπιαγωγείου, Νηπιαγωγείου, Δημοτικού και Γυμνασίου. Σε αυτά προστίθεται και το Λύκειο «Αριστοτέλης».
Εξ’ άλλου, Σαββατιανά, απογευματινά και κατηχητικά σχολεία λειτουργούν στις περισσότερες Καναδικές επαρχίες, όπου υπάρχουν ομογενείς.
Χαρακτηριστικό όλων των ελληνικών σχολείων είναι ότι ενώ ακολουθούν το αναλυτικό πρόγραμμα των επαρχιών, ακολουθούν επίσης και αυτό των σχολείων της Ελλάδας, όσον αφορά τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας.
Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα ελληνικά μας σχολεία είναι ότι οι γλωσσικές ικανότητες και ανάγκες των παιδιών μέσα σε μία τάξη διαφέρουν πολύ, εφόσον έχουμε παιδιά δεύτερης ή ακόμα και τρίτης γενιάς και παιδιά που προέρχονται από μεικτούς γάμους, όπου οι ευκαιρίες που έχουν για ακούσματα ή ομιλία της γλώσσας είναι σχεδόν ανύπαρκτες.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι οι εκπαιδευτικοί μας αποσύρονται λόγω ηλικίας ο ένας μετά τον άλλο και είναι δύσκολο να αντικατασταθούν, ενώ οι αποσπασμένοι δάσκαλοι περιορίζονται αποκλειστικά και μόνο στα στοιχειώδη καθήκοντά τους αποφεύγοντας να συμμετέχουν σε οποιεσδήποτε επιπρόσθετες σχολικές δραστηριότητες, απέχοντας ουσιαστικά από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Το μεγαλύτερο βέβαια πρόβλημα εδώ στο Κεμπέκ, όπως και άλλοτε έχουμε επισημάνει, είναι οι περικοπές στις επιχορηγήσεις προς τα σχολεία μας, με αποτέλεσμα το έλλειμμα που έχει δημιουργηθεί μόνο για τον «Σωκράτη - Δημοσθένη», να έχει υπερδιογκωθεί .
Ακόμη, το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό εκπαιδευτικό πλαίσιο στο ευρύτερο Μόντρεαλ, δεν βοηθά στη διατήρηση ελληνικών ιδιωτικών ημερήσιων αλλά και Σαββατιανών σχολείων. Υπάρχει μια πληθώρα καλών δημόσιων σχολείων τα οποία παρέχουν μαθήματα ελληνικής γλώσσας, με αποτέλεσμα αρκετοί γονείς να βλέπουν τα υπόλοιπα ελληνικά εκπαιδευτικά προγράμματα ως χώρους πολιτισμικής επιρροής περισσότερο παρά ως σχολεία αυτά καθεαυτά.
Αυτή τη σχολική στιγμή, η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στον Καναδά και ειδικότερα στο Κεμπέκ, βρίσκεται σε δύσκολη καμπή.
Δεν υπάρχει σημαντική μεταναστευτική κίνηση από Ελλάδα ενώ ταυτόχρονα γίνονται πολλοί μεικτοί γάμοι (το ποσοστό, σύμφωνα με την Εκκλησία ανέρχεται στο 70%) μεταξύ ελλήνων και άλλων μειονοτικών ομάδων.
Για να διατηρηθούν συνεπώς τα ελληνικά μας σχολεία με τις σημερινές αντίξοες συνθήκες που επικρατούν, εκτός από την αναγκαία οικονομική υποστήριξη,
απαιτούνται σωστός προγραμματισμός, δραστικές και άμεσες αποφάσεις και πάνω απ’ όλα ισχυρή βούληση εκ μέρους της κοινοτικής ηγεσίας.
Κατευθύνσεις τις οποίες - όπως διαπιστώνουμε - δεν είναι διατεθειμένες να ακολουθήσουν οι σημερινές διοικήσεις...

"Καλημέρα πατρίδα..."

Ένα νέο τηλεοπτικό πρόγραμμα έκανε την εμφάνιση του στο τοπικό πολυεθνικό κανάλι ICΙ με τίτλο «Καλημέρα πατρίδα». Το πολλά υποσχόμενο αυτό πρωτοποριακό πρόγραμμα, ξεκίνησε δυναμικά στις 31 Αυγούστου, 2020 με εκπομπές που θα καλύπτουν θέματα γενικού ενδιαφέροντος και αφορούν κυρίως τις δύο πατρίδες μας, την Ελλάδα και τον Καναδά. Στο τιμόνι, ο γνωστός δημοσιογράφος, συν-εκδότης των «Ελληνοκαναδικών Νέων», επί μακρόν συνεργάτης και καλός φίλος, Γιώργος Γκιούσμας. Ο Γιώργος, που έμελλε να «πέσει» κάτω από τη μηλιά, μπήκε δυναμικά στο χώρο των Media σε πολύ νεαρή ηλικία ξεκινώντας τη δημοσιογραφική του δράση στο πλευρό του καταξιωμένου πατέρα του, δημοσιογράφου - καθηγητή, Στυλιανού Γκιούσμα, εκδότου της εφημερίδας «ΕΛΛΗΝΟΚΑΝΑΔΙΚΗ ΔΡΑΣΙΣ». Όπως πολλοί από σας θυμάστε, ο Γιώργος ξεκίνησε τις τηλεοπτικές εκπομπές, «ΤΗΛΕ ΔΡΑΣΗΣ» παροικιακού και ενημερωτικού περιεχομένου το1985 - ημίωρες αρχικά και ωριαίες αργότερα - στα κανάλια 24 Videotron και CF Cable, οι οποίες διήρκησαν μέχρι το 1997. Τηλεόραση έκανε επίσης και σε άλλα τοπικά κανάλια και συγκεκριμένα στο Odyssey TV του Δημήτρη Παπαδόπουλου, ενώ αργότερα συμμετείχε στο τηλεοπτικό πρόγραμμα «ΕΔΩ ΜΟΝΤΡΕΑΛ», του Γιάννη Κόκκωνα. Παράλληλα με την εφημερίδα και την τηλεόραση ασχολείται και με το ραδιόφωνο. Έχει συνεργαστεί επί σειρά ετών με την Ρένα Παπαθανάκου στους «Ελληνικούς Αντιλάλους» και αυτή τη στιγμή παρουσιάζει την ενημερωτική εκπομπή «Σχολιάζοντας την Επικαιρότητα» στο «Ελληνικό Περισκόπιο» του μεγάλης εμβέλειας ραδιοσταθμού CFMB 1280 AM MONTREAL. Ευχόμαστε στο νέο τηλεοπτικό πρόγραμμα «ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΠΑΤΡΙΔΑ» να είναι καλοτάξιδο. Οπωσδήποτε ζούμε σε μια εποχή πρωτόγνωρης πορείας στον τομέα των ΜΜΕ, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην νεοταξική δημοσιογραφική πατίνα, στις νέες τεχνολογίες και στον υποτιθέμενο ανταγωνισμό των αμφιβόλου εγκυρότητας κοινωνικών δικτύων. Τα ομογενειακά Μέσα δεν έμειναν ανεπηρέαστα αφού έχουν συνάμα να αντιμετωπίσουν και έναν άνισο ανταγωνισμό. Ένα ικανό μέρος της διαφημιστικής «πίτας», μεταφέρθηκε στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες των social media. Συν τοις άλλοις, ορισμένοι ημέτεροι οργανισμοί «ηγετικής συμπεριφοράς», για τους δικούς τους ευνόητους λόγους, «ξεχνούν» πως τα ελληνόφωνα ενημερωτικά μέσα δεν παύουν να είναι επιχειρήσεις, με σεβαστά μάλιστα λειτουργικά έξοδα και απαιτούν διαρκώς τζάμπα καταχωρήσεις και παρεμβάσεις με ανεξέλεγκτο και επιθετικό συχνά περιεχόμενο... Πέρα πάντως των δυσκολιών που αντιπαλεύουν τα ελληνόφωνα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, γεγονός αναμφισβήτητο είναι ότι η παροικία μας, σε αντίθεση με άλλες παροικίες του εξωτερικού, καλά κρατεί. Τρεις ελληνικές εφημερίδες, τρία τηλεοπτικά και τέσσερα ραδιοφωνικά προγράμματα, με ικανό υπαλληλικό προσωπικό και πρόθυμους εθελοντές, παρά τις όποιες αντιξοότητες, καλύπτουν όσο είναι εφικτό την καθημερινή επικαιρότητα. Εάν λάβουμε υπόψη μας την απουσία κρατικών διαφημίσεων, τις συρρικνωμένες επιχειρήσεις, την πανδημία, τον ανταγωνισμό και το υψηλό κόστος λειτουργίας, η επιβίωση τους είναι όντως εντυπωσιακή. Και οφείλεται κυρίως στο μεράκι και στον συνεχή αγώνα αντιμετώπισης της σημερινής προβληματικής πραγματικότητας. Αξίζει πάντως να τονιστεί ότι τα ομογενειακά Μ.Μ.Ε. πέρα από την ενημέρωση, επιτελούν έργο εθνικό, πολιτιστικό και κοινωνικό. Ας μη το ξεχνάμε…