Βασιλεία στην Ελλάδα - Σύντομη ιστορική διαδρομή

Το παρών άρθρο περιέχει στοιχεία από έγκυρες δημοσιευμένες ιστορικές μελέτες και αναφορές. Ένα ολόκληρο κεφάλαιο της σύγχρονης Ιστορίας έκλεισε με τον θάνατο του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου B’. Στην Ελλάδα, η βασιλεία έχει κλείσει τον κύκλο της εδώ και μισό περίπου αιώνα με το δημοψήφισμα του 1974. Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στη σύγχρονη ιστορία. Το 1830 οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία της Ελλάδος, για την οποία είχαν συμβάλει σημαντικά, θέσπισαν ως πολίτευμά της τη Μοναρχία, απόφαση που εύρισκε σύμφωνο τον λαό που ζούσε με τους βυζαντινούς θρύλους και είχε απαυδήσει με τους αλλεπάλληλους εμφυλίους και η οποία επίσης εγκαθιστούσε τυπικά ισοτίμως τη νέα Ελλάδα στη μοναρχική Ευρώπη της εποχής. Το 1832 οι αυτές δυνάμεις όρισαν βασιλέα της τον Βαυαρό Οθωνα. Η βασιλεία του ήταν αποτέλεσμα των προσπαθειών του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια. Ο Οθων ανετράπη το 1862. Στο δημοψήφισμα που ακολούθησε οι Έλληνες επέλεξαν ως πολίτευμα τη βασιλεία αναδεικνύοντας μονάρχη τον Δανό Γουλιέλμο-Γεώργιο, ιδρυτή δυναστείας που έδωσε στην Ελλάδα έξι βασιλείς. Ο Γεώργιος (1863-1913) έσπευσε να καθιερώσει την πρωτοποριακή τότε Βασιλευόμενη Δημοκρατία η οποία έδινε την δυνατότητα στον βασιλέα να παύει κυβερνήσεις υπό την προϋπόθεση άμεσης προσφυγής στη λαϊκή ετυμηγορία. Σε λαό όμως μεσογειακό, όπως ο ελληνικός, με ατροφικό σεβασμό στους θεσμούς, οι συνθήκες διέφεραν, με αποτέλεσμα τις απανωτές κρίσεις και τη συχνή διολίσθηση του πολιτεύματος στη Συνταγματική Μοναρχία, οπότε και αυξήθηκε η ανάγκη προσεταιρισμού του στρατού με αποτέλεσμα τις κατά καιρούς παρεμβάσεις του. Οι αναστατώσεις αυτές υπήρξαν μοιραίες για τη βασιλεία, που ως πολίτευμα της μακράς διάρκειας απαιτεί χρόνο για να φέρει καρπούς. Η τριπλή προβληματική σχέση μονάρχου, στρατού και λαού έφθασε στο ύψιστο σημείο της το 1912-1915 και οδήγησε στον μοιραίο διχασμό. Κι όταν επί Παύλου επιχειρήθηκαν τροποποιήσεις του Συντάγματος, αυτές δεν ήταν επαρκείς για να αγγίξουν όλους τους Έλληνες. Από την άλλη, η ρήξη της συνέχειας εμπόδισε μετά το 1922-1935 την πλήρη προσαρμογή των μελών της δυναστείας στην ελληνικότητα, κενό που ατυχώς δεν αναπλήρωσε η παιδεία τους. Ο μέσος πολίτης μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του Έλληνα. Ο βασιλιάς οφείλει απεναντίας να φέρει μέσα του συνειδητά τη βαριά κληρονομιά της ιστορίας και του πολιτισμού της χώρας του. Μολονότι το πολιτικό αισθητήριό τους υπήρξε ενίοτε προβληματικό, περνώντας από την πολιτική στα πρόσωπα, δεν μπορούμε να αποσιωπήσουμε για πολλά από τα μέλη της δυναστείας την αφοσίωσή τους στην Ελλάδα, την προσήλωση στο καθήκον, το αγαθό των προθέσεων, την αφειδώλευτη συμπαράσταση και αρωγή τη στιγμή της μεγάλης ανάγκης, την καίρια και σε πολλούς τομείς πρωτοπόρο συμβολή τους στη σκέπη της κοινωνίας, θέση που έμεινε ακάλυπτη μετά την κατάργηση του θεσμού. Γεγονός πάντως είναι ότι οι λαοί έχουν ανάγκη από σύμβολα που τους δένουν με τη μακρά διάρκεια του χρόνου τους...