Κρίση του Οκτωβρίου, ανεξίτηλες μνήμες...

Θυμόμαστε αυτές τις μέρες την Κρίση του Οκτωβρίου 1970, που πυροδότησαν οι δύο απαγωγές κυβερνητικών αξιωματούχων στο Κεμπέκ. Υπεύθυνα για τις απαγωγές ήταν μέλη της οργάνωσης «Απελευθερωτικό Μέτωπο του Κεμπέκ», μία επαναστατική οργάνωση που προωθούσε ένα ανεξάρτητο Κεμπέκ. Τα γεγονότα που ακολούθησαν σημειώθηκαν κυρίως στη Μητροπολιτική περιοχή του Μόντρεαλ. Ο Υπουργός Εργασίας Pierre Laporte βρέθηκε δολοφονημένος, ενώ ο Βρετανός Επίτροπος Εμπορίου James Cross απελευθερώθηκε ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με τους απαγωγείς οι οποίοι προτίμησαν την εξορία στην Κούβα παρά να δικαστούν. Οι περιστάσεις τελικά οδήγησαν στην εφαρμογή του Νόμου περί Πολεμικών Μέτρων (War Measures Act) από τον Γενικό Κυβερνήτη Roland Michener, μετά από εντολή του πρωθυπουργού Pierre Trudeau και αίτημα του πρωθυπουργού του Κεμπέκ, Robert Bourassa και του Δημάρχου του Μόντρεαλ, Jean Drapeau. Η αστυνομία εξοπλίστηκε επίσης με εκτεταμένες εξουσίες και προχώρησε σε 3.000 έρευνες και 497 συλλήψεις. Σε μια δημοσκόπηση διαπιστώθηκε ότι το 89% των αγγλόφωνων και το 86% των γαλλόφωνων Καναδών υποστήριξαν την εφαρμογή του νόμου. Ωστόσο, ο χειρισμός του περιστατικού από τις ομοσπονδιακές και επαρχιακές κυβερνήσεις εξακολουθεί και σήμερα να πυροδοτεί διαμάχη. Ήταν η μοναδική φορά που εφαρμόστηκε ο νόμος περί Πολεμικών Μέτρων σε καιρό ειρήνης στον Καναδά. Το 1988 ο νόμος περί Πολεμικών Μέτρων αντικαταστάθηκε από το Νόμο Έκτακτης Ανάγκης και το νόμο περί Ετοιμότητας για Έκτακτες Καταστάσεις. Τα γεγονότα του Οκτωβρίου του 1970 ενίσχυσαν την υποστήριξη κατά της χρήσης βίας στο πλαίσιο των προσπαθειών για ανεξαρτησία του Κεμπέκ και διοχέτευσαν το κίνημα αυτό προς τη χρήση πολιτικών μέσων για την επίτευξη μεγαλύτερης αυτονομίας της Επαρχίας. Λίγα χρόνια αργότερα το 1976, το αυτονομιστικό κόμμα Parti Quebecois με αρχηγό τον Rene Levesque, ανέλαβε την εξουσία, θέτοντας ως άμεσο στόχο του την απόσχιση της επαρχίας από την Καναδική Συνομοσπονδία. Σε δύο δημοψηφίσματα (1980 και 1995), οι κάτοικοι του Κεμπέκ απέρριψαν την απόσχιση, όμως το εθνικιστικό κίνημα των γαλλόφωνων παραμένει ισχυρό. Το Κεμπέκ είναι η μόνη καναδική επαρχία που δεν έχει υπογράψει την τελευταία τροποποίηση του καναδικού συντάγματος το 1982. Δύο προσπάθειες για την επανένταξη του Κεμπέκ στο καναδικό σύνταγμα, η συμφωνία της Meech Lake Accord το 1987 και η συμφωνία της Charlottetown Accord το 1992, κατέληξαν σε αποτυχία. Η πρώτη συμφωνία δεν εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο της Μανιτόμπα, ενώ η δεύτερη απορρίφθηκε σε πανκαναδικό δημοψήφισμα. Xωρίς επικύρωση από το Κεμπέκ, δημιουργήθηκε σε ομοσπονδιακό επίπεδο ένα ακόμα πολιτικό κόμμα υπέρ της ανεξαρτησίας, το Bloc Québécois. Σήμερα, στην Εθνοσυνέλευση του Κεμπέκ εκτός από το Parti Quebecois, που όπως διαπιστώνεται κερδίζει συνεχώς έδαφος, εκπροσωπείται και το σκληροπυρηνικό κόμμα Quebec Solidaire. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση Coalition Avenir Quebec, με πρωθυπουργό τον Francois Legault, πιέζει συνεχώς την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για περισσότερες εξουσίες. Πάνω από μισό αιώνα αργότερα, η ιδέα της ανεξαρτησίας του Κεμπέκ εξακολουθεί να παραμένει ζωντανή…